درس هشتم احیای ارزش های راستین

دروس دین و زندگی متوسطه دوم

درس هشتم احیای ارزش های راستین


درس هشتم

 

احیایارزشهایراستین

 

وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا وَأَوْحَيْنَا إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْرَاتِ وَإِقَامَ الصَّلاةِ وَإِيتَاءَ الزَّكَاةِ وَكَانُوا لَنَا

عَابِدِينَ (٧٣)

و آنان را پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما هدایت می کردند، و به ایشان انجام کارهاى نیک و برپایى

نماز و پرداخت زکات را وحی کردیم و آنان پرستنده ما بودند. 73

 

وَلُوطًا آتَيْنَاهُ حُكْمًا وَعِلْمًا وَنَجَّيْنَاهُ مِنَ الْقَرْيَةِ الَّتِي كَانَتْ تَعْمَلُ الْخَبَائِثَ إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ

فَاسِقِينَ (٧٤)

و او را در رحمت و به لوط حکومت و دانش عطا کردیم و او را از دیارى که مردمش آن کارهاى پلید ]هم

جنس بازی[ را م ىکردند، رهایى بخشیدیم . به راستى آنان مردمانی منحرف و بد بودند. 74

 

وَأَدْخَلْنَاهُ فِي رَحْمَتِنَا إِنَّهُ مِنَ الصَّالِحِينَ (٧٥)

خود داخل کردیم، زیرا او از شایستگان بود. 75

 

وَنُوحًا إِذْ نَادَى مِنْ قَبْلُ فَاسْتَجَبْنَا لَهُ فَنَجَّيْنَاهُ وَأَهْلَهُ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِيمِ (٧٦)

و ]ای پیامبر[ نوح را یاد کن، آن گاه که پیش از این ما را ندا داد، ما هم دعاى او را اجابت کردیم و وى

و خاندانش ]به جز همسر و یک پسرش[ از آن اندوه بزرگ رهایى بخشیدیم. 76

 

وَنَصَرْنَاهُ مِنَ الْقَوْمِ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآيَاتِنَا إِنَّهُمْ كَانُوا قَوْمَ سَوْءٍ فَأَغْرَقْنَاهُمْ أَجْمَعِينَ (٧٧)

و او را بر مردمى که آیات ما را دروغ م ىانگاشتند، پیروز کردیم. آنان چون مردمانی فاسد و تبهکار بودند،

همگى شان را غرق کردیم. 77

 

وَدَاوُدَ وَسُلَيْمَانَ إِذْ يَحْكُمَانِ فِي الْحَرْثِ إِذْ نَفَشَتْ فِيهِ غَنَمُ الْقَوْمِ وَكُنَّا لِحُكْمِهِمْ شَاهِدِينَ (٧٨)

 

و داود و ]فرزندش[ سلیمان را یاد کن، آ نگاه که درباره حکم کشتزارى که شبانه گوسفندان مردم در آن

چریده بودند، داوری می کردند و ما شاهد داوری آنان بودیم. 78

 

فَفَهَّمْنَاهَا سُلَيْمَانَ وَكُلا آتَيْنَا حُكْمًا وَعِلْمًا وَسَخَّرْنَا مَعَ دَاوُدَ الْجِبَالَ يُسَبِّحْنَ وَالطَّيْرَ وَكُنَّا

فَاعِلِينَ (٧٩)

پس ما حکم درست را به سلیمان تفهیم کردیم و ما هر دو را حکم و دانش عطا کردیم، و کو هها و

پرندگان را با داوود به نیایش واداشتیم و ما انجام دهنده ] این کار[ بودیم. 79

 

وَعَلَّمْنَاهُ صَنْعَةَ لَبُوسٍ لَكُمْ لِتُحْصِنَكُمْ مِنْ بَأْسِكُمْ فَهَلْ أَنْتُمْ شَاكِرُونَ (٨٠)

و به او فنّ زره سازى را که به سود شماست آموختیم، تا شما را از ] خطرات[ جنگتان حفظ کند.

پس آیا شما سپاسگزار خواهید بود؟ 80

 

وَلِسُلَيْمَانَ الرِّيحَ عَاصِفَةً تَجْرِي بِأَمْرِهِ إِلَى الأرْضِ الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا وَكُنَّا بِكُلِّ شَيْءٍ

عَالِمِينَ (٨١)

و براى سلیمان تندباد را ]رام ساختیم[ که به فرمان او به سوى سرزمینى که در آن برکت نهاده بودیم

روان مى شد، و ما به هرچیزى داناییم.

 

احیایارزشهایراستین

 

در درس قبل با شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی عصر ائمهٔ اطهار آشنا شدیم.

در این درس می خواهیم بدانیم که:

امامان بزرگوار ما در آن شرایط سخت چگونه مسئولیت های مربوط به مرجعیت دینی و ولایت ظاهری

را به انجام رساندند؟

اقدامات ایشان چه تأثیری در جامعهٔ اسلامی داشت؟

 

حضرت علی (ع) برچه اساسی سرنوشت و آیندهء جامعهء اسلامی را نابسامان پیش بینی

کردند؟

 

امیرالمؤمنین علی(ع) وقتی رفتار مسلمانان روزگار خود را مشاهده می کرد و با روشن بینی و درک

عمیقی که از نتیجهٔ رفتارها و وقایع داشت، سرنوشت و آیندهٔ نابسامان جامعهٔ اسلامی را پیش بینی

می کرد و در زمان های مختلف و در سخنرانی های متعدد، مسلمانان را نسبت به عاقبت رفتارشان

بیم می داد.

 

حضرت علی (ع) اوضاع و احوال پس از خودشان را چگونه توصیف می کنند؟


آن امام در یکی از سخنرانی ها، خطاب به مردم فرمود: «به زودی پس از من، زمانی فرا می رسد که

در آن زمان، چیزی پوشیده تر از حق و آشکارتر از باطل و رایج تر از دروغ بر خدا و پیامبرش نباشد. نزد

مردم آن زمان، کالایی کم بهاتر از قرآن نیست، وقتی که بخواهد به درستی خوانده شود و کالایی

رایج تر و فراوان تر از آن نیست، آنگاه که بخواهند به صورت وارونه و به نفع دنیاطلبان معنایش کنند.

در آن ایام، در شهرها، چیزی ناشناخته تر از معروف و خیر وشناخته شده تر از منکر و گناه نیست».

 

حضرت علی (ع) سعادت مردم را مشروط به چه چیزهایی دانسته اند؟

امام پس از بیان اوضاع و احوال پس از خود و آگاه کردن مردم و هشدار به آنها فرمود:

«در آن شرایط، در صورتی می توانید راه رستگاری را تشخیص دهید که ابتدا پشت کنندگان به صراط

مستقیم را شناسایی کنید و وقتی می توانید به عهد خود با قرآن وفادار بمانید که پیمان شکنان را

تشخیص دهید؛ و آن گاه می توانید پیرو قرآن باشید که فراموش کنندگان قرآن را بشناسید».

 

علی (ع) راه حل نهایی مسلمانان را چگونه بیان می کند؟

آن گاه امیرمؤمنان، راه حل نهایی را بیان می کند و می فرماید:

«پس همه اینها را از اهلش طلب کنید. آنان اند که نظر دادن و حکم کردنشان، نشان دهنده دانش

آنهاست، آنان هرگز با دین مخالفت نمی کنند و در دین اختلاف ندارند»

 

با دقت در سخنان امام، چهار محور از راهنمايی های آن حضرت را بنويسيد :

١ -پیروی از قرآن، با شناخت دشمنان قرآن و مقابله ی با آنان ممکن است

٢-قدم گذاشتن درراه درست با شناخت منحرفان ومقابله ی با آنان امکان پذیر است

٣-حق را باید از اهل حق طلب کرد

٤-کسانی که اهل حق هستند ظاهرو باطنشان یکسان است

5-ملاک و معیار حق طلبان دین است نه چیز دیگر

6- کسانی که اهل حق هستند همسخن کفتن و هم سکوت آنان معیار است.

 

تطبیق

 

1 با تأمل در سخنان امیرالمؤمنین علی ، سه مورد از نشانه های بازگشت مسلمانان به دوره

جاهلیت را بیان کنید.

الف (باطل آشکار، حق پوشیده و دروغ برخدا و پیامبر (ص) رایج می شود.

ب (قرآن به صورت وارونه و به نفع دنیا طلبان معنی می شود.

ج ( معروف و خیر ناشناخته و منکر و گناه شناخته می شود.

2 برای نجات از گمراهی و تشخیص راه حق، امیرالمؤمنین چه پیشنهادی به مردم می دهد؟

حضرت علی (ع) راه نجات را رجوع به اهل دین می دانند که نظر دادن و حکم کردنشان نشان دهندهء

دانش آن هاست و هرگز در دین مخالفت نمی کنند و در دین اختلاف ندارند.

3 فکر می کنید مصداق پیشنهاد امام علی چه کسانی اند؟

مصداق پیشنهاد امام علی (ع) تنها امامان معصوم (ع) هستند.

 

بنی امیه چه ظلم هایی به اهل بیت کردند و اهل بیت چگونه به مقابله با آنان پرداختند؟

همان طور که در درس قبل خواندیم، به علت عدم توجه مسلمانان به هشدارهای امیرالمؤمنین ، آنچه

آن امام پیش بینی می کرد، به وقوع پیوست؛ بنی امیه بر مردم حاکم شدند و دنیای اسلام را تا حدّ

زیادی به دوران جاهلیت بازگرداندند. با وجود این شرایط سخت و بحرانی، ائمه اطهار از پا ننشستند

وبه شکل های گوناگون با این حاکمان مبارزه کردند و در مقابل تفسیرهای غلط از اسلام و تحریف دین

،آموزه های قرآن و سخنان واقعی پیامبر را در اختیار جامعه قرار دادند. تلاش و مجاهدت امامان را می

توان در قالب مسئولیت های دوگانه مقام امامت بررسی کرد.

 

 

اقدامات مربوط به مرجعیت دینی را نام ببرید؟

1 – تعلیم و تفسیر قرآن کریم  

 2- اقدام برای حفظ سخنان و سیره پیامبر (ص)

 3– تبیین معارف اسلامی متناسب با نیازهای نو

 4- تربیت شخصیت های اسلامی

 

الف( اقدامات مربوط به مرجعیت دینی

 

1-  تعلیم و تفسیر قرآن کریم را توضیح دهید؟

(ائمهء اطهار(ع) برای تعلیم و تفسیر قرآن کریم چه کارهایی را انجام دادند؟)

در حالی که حاکمان زمان به افراد فاقد صلاحیت میدان می دادند تا قرآن را مطابق با اندیشه های

باطل خود تفسیر کنند، امامان بزرگوار درهر فرصتیکه به دست می آوردند، معارف این کتاب آسمانی

را بیان می کردند و رهنمودهای آن را آشکار می ساختند. در نتیجه این اقدام، مشتاقان معارف قرآنی

توانستند از معارف قرآن بهره ببرند.

 

اقدام برای حفظ سخنان و سیرۀ پیامبررا توضیح دهید؟(ائمه چه اقداماتی را برای حفظ

سخنان و سیرهء پیامبر (ص) انجام دادند؟)

در درس قبل دیدیم که بعد از رحلت رسول خدا (ص)، نوشتن سخنان ایشان ممنوع شد و این

ممنوعیت آثار زیان باری برای مسلمانان داشت. البته امیرالمؤمنین (ع)و حضرت فاطمه (ع)به این

ممنوعیت توجه نکردند و سخنان پیامبر را به فرزندان و یاران خود آموختند و از آنان خواستند که این

آموخته ها را به نسل های بعد منتقل کنند

 

 

نمونه

حدیث زنجیره های طلایی

 

نمونه ای از حفظ سخنان و سیرهء پیامبر (ص) توسط امامان را بیان کنید؟

هنگامی که امام رضا به اجبار مأمون، از مدینه به مرو، پایتخت حکومت مأمون می رفت، در مسیر

حرکت خود به نیشابور رسید. هزاران نفر از مردم به استقبال ایشان آمده بودند و گروه زیادی از آنان،

قلم هایشان را آماده کرده بودند تا هرچه امام می گوید، بنویسند و برای خود و آیندگان نگه دارند.

وقتی امام در جمع مردم قرار گرفت، به امام اصرار کردند تا برایشان سخن بگوید. امام به آنان فرمود:

«من از پدرم، امام کاظم شنیدم و ایشان از پدرش، امام صادق و ایشان از پدرش، امام باقر «و ایشان

از پدرش، امام سجاد و ایشان از پدرش، امام حسین و ایشان از پدرش، امام علی و ایشان از رسول

خدا شنید که فرمود: خداوند می فرماید:

کلمة لا الهَ الَّ اللّٰه حِصنی فَمَن دَخَلَ حِصنی اَمِنَ مِن عَذابی:

.» کلمهٔ لا اله الّ اللّٰه قلعهٔ محکم من است، هرکس به این قلعهٔ محکم من وارد شود، از عذاب من

در امان است ».

پس از اندکی درنگ، امام (ع) فرمود:

بِشُروطها و أَنا مِن شروطها؛ اما به شرط های آن، و من از جملهٔ شرط های آن هستم.

 

مقصود امام رضا (ع) از بیان حدیث سلسله الذهب چه بود؟

مقصود امام این بود که توحید تنها یک لفظ و شعار نیست، بلکه باید در زندگی اجتماعی ظاهر شود

و تجلی توحید در زندگی اجتماعی با ولایت امام که همان ولایت خداست، میسرمی گردد.

شیوه بیان امام در نقل این حدیث نشان می دهد که چگونه احادیث رسول خدا ، از امامی به امام

دیگر منتقل می شده است. این حدیث، به جهت توالی و پشت سرهم آمدن اسامی امامان در آن،

به حدیث سلسلة الذهب (یعنی زنجیرهٔ طلایی) مشهور است.

 

تبیین معارف اسلامی متناسب با نیازهای نورا توضیح دهید؟(ثمره حضور ائمه (ع) در

جامعه به دور از انزوا و گوشه گیری چه بود؟)

با گسترش سرزمین های اسلامی، سؤال های مختلفی در زمینه های احکام، اخلاق، افکار و

نظام کشور داری پدید آمد. ائمهٔ اطهار با اینکه با حاکمان زمان خود مخالف بودند، اما به دور از انزوا و

گوشه گیری و با حضور سازنده و فعال، با تکیه بر علم الهی خود، دربارهٔ همهٔ این مسائل اظهارنظر

می کردند و مسلمانان را از معارف خود بهره مند می ساختند. ثمرهٔ این حضور سازنده، فراهم آمدن

کتاب های بزرگ در حدیث و سیرهٔ ائمهٔ اطهارکه ،» نهج البلاغه « در کنار سیره پیامبر و قرآن کریم است

.در میان این کتاب ها می توان از کتاب از امام » صحیفهٔ سجادیه « شامل بخش هایی از خطبه ها،

نامه ها و کلمات حضرت علی است و کتاب سجاد ، نام برد.

 

ثمره تلاش  های اهل بیت (ع) چه بود؟

به هر ترتیب، تلاش ائمه سبب شد که حقیقت اسلام برای جویندگان حقیقت پوشیده نماند و

کسانی که طالب حقیقت اند بتوانند در میان انبوه تحریفاتی که توسط حاکمان ستمگر و علمای

وابسته به آنها صورت گرفته و مانند غباری چهرهٔ زیبای اسلام را پوشانده بود، به تعلیمات اصیل

اسلام دست یابند و راه حق را از باطل تشخیص دهند.

 

بررسی

در درس قبل با شرایط و مشکلات اجتماعی عصر ائمه آشنا شدیماکنون

 

توضیح دهید کهاقدام اینبزرگواران، پاسخ گوی کدام یک از مشکلات آن دوره بوده

است؟

اقدام اول ائمه (ع) یعنی تعلیم و تفسیر قرآن، پاسخگوی مشکل تحریف در معارف اسلامی و

جعل احادیث بود.

اقدام دوم ائمه (ع) یعنی حفظ سخنان و سیرهء پیامبر (ص) پاسخگوی مشکل ممنوعیت از

نوشتن احادیث پیامبر (ص) بود.

اقدام سوم ائمه (ع) یعنی تبیین معارف اسلامی متناسب با نیازهای نو ، پاسخگوی مشکل

تحریف در معارف اسلامی و جعل احادیث بود.

 

بمجاهده در راستای ولایت ظاهری:

 

امامان بزرگوار، از دو جهت با حاکمان زمان خود مبارزه می کردند:را بنویسید؟

اوّل، از آن جهت که رهبری و اداره جامعه از جانب خداوند به آنان سپرده شده بود و لازم بود برای

انجام دادن این وظیفه به پا خیزند و در صورت وجود شرایط و امکانات، حاکمان غاصب را برکنار کنند

تا با تشکیل حکومتی بر مبنای اسلام راستین، قوانین اسلام را به اجرا درآورند و عدالت را برقرار

سازند.

دوم، از آن جهت که این حاکمان غاصب، قوانین اسلام را زیر پا می گذاشتند و به مردم ستم

می کردند؛ امامان نیز وظیفه داشتند که براساس اصل امر به معروف و نهی از منکر با آنان مقابله

کنند ومانع زیر پا گذاشتن قوانین اسلام شوند و از حقوق مردم دفاع نمایند

اصول کلی امامان در مبارزه با حاکمان

 

امامان در مبارزه ای که با حاکمان جور داشتند، از چه اصولی تبعیت میکردند که در اینجا

برخی از آنها را ذکر می کنیم:

1-عدم تأیید حاکمان:

2- معرفی خویش به عنوان امام بر حق:

3- انتخاب شیوه های درست مبارزه:

 

امامان کدام کارهای حاکمان را تایید و کدام را رد می کردند؟

عدم تأیید حاکمانامامان، هیچ یک از حاکمان غیرقانونی عصر خویش را به عنوان جانشین رسول

خدا تأیید نمی کردند و این موضوع را به شیو ههای مختلف به مردم اطلاع می دادند. آنان

اگرچه تفاو تهای اخلاقی و رفتاری حاکمان را در نظر م یگرفتند و اگر حاکمی در موردی بر طبق دستور

اسلام عمل م یکرد، آن مورد را تأیید م یکردند، اما در غصب خلافت و جانشینی رسول خدا همه را

یکسان می دیدند.

 

اهل بیت (ع) با چه روشهای خودشان را به عنوان امام برحق معرفی می کردند؟

 

معرفی خویش به عنوان امام بر حقآن بزرگواران، همواره خود را به عنوان امام و جانشین بر

حق پیامبر اکرم (ص)معرفی می کردند؛ به گونه ای که مردم بدانند تنها آنها جانشینان رسول خدا

(ص)و امامان بر حق جامعه اند.به طور مثال، امام صادق (ع)در روز عرفه و در مراسم حج که جمعیت

زیادی از مسلمانان از سراسرسرزمین های اسلامی حضور داشتند، در میان انبوه جمعیت، حق

حکومت را از آن خود اعلام نمودندفرمودند:« ای مردم! رسول خدا(ص) امام و رهبر بود، پس از او

علی (ع)و سپس حسن و حسین و فرمودند و علی بن حسین و محمدبن علی (ع)به ترتیب امام

بودند و اکنون من امام هستم.»

 

امامان شیوهء درس مبارزه با حاکمان را بر چه اساسی انتخاب می کردند؟

انتخاب شیوه های درست مبارزه: امامان، شیوهٔ مبارزه با حاکمان را متناسب با شرایط زمان

برمی گزیدند؛ به گونه ای که هم تفکر اسلام راستین باقی بماند، هم به تدریج، بنای ظلم و جور

بنی امیه و بنی عباس سست شود و هم روش زندگی امامان ، به نسل های آینده معرفی گردد.

رفتار ائمهٔ اطهار در طول 250 سال بعد از رحلت پیامبر تا امامت امام عصر و غیبت ایشان، چنان

مکمل یکدیگر است که گویی یک شخص می خواهد برای رسیدن به یک مقصد مسیری را بپیماید،

ولی مسیر یک دست نیست؛ گاهی هموار است و گاهی ناهموار، گاهی لغزنده و خطرناک است

و گاهی دشوار! ولی همه این جاده با همهٔ این اختلاف ها به یک هدف ختم می شود، به گونه ای

که گویی یک انسان است که 250 سال زندگی کرده است و در شرایط مختلف سیاسی و فرهنگی

روش های مناسب را برگزیده و عمل کرده است.

 

«تقیه» به چه معناست و چرا امامان از این شیوه برای مبارزه با حاکمان استفاده

می کردند؟

البته خشونت و ستمگری حاکمان بنی امیه و بنی عباس در بیشتر این سال ها به گونه ای بود

که اگر کسانی به عنوان پیرو و شیعهٔ امامان شناخته می شدند به سختی آزار و اذیت می شدند و

در بسیاری مواقع به شهادت می رسیدند. از این رو، ائمهٔ اطهار(ع) می کوشیدند آن بخش از اقدامات

و مبارزات خود را کهدشمن به آن حساسیت دارد، در قالب » تقیّه »به پیش ببرند؛ یعنی اقدامات خود

را مخفی نگه دارند، به گونه ای که در عین ضربه زدن به دشمن، کمتر ضربه بخورند. از جملهٔ این

موارد، ارتباط میان امامان و یاران آنها در نقاط مختلف سرزمین اسلامی بود. امامان ما با مخفی نگه

داشتن این ارتباط نمی گذاشتند حاکمان بنی امیه و بنی عباس، یاران صمیمی و قابل اعتماد و فداکار

آنان را شناسایی کنند و به شهادت برسانند.

 

 

نمونه ی از مبارزه علی (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

مروری کوتاه بر مبارزه امامان :

اینک بر مبارزه امامان در 250 سال بعد از رحلت پیامبر اکرم مروری کوتاه می کنیم تا با نمونه هایی

از روش های مبارزه آنان آشنا شویم:

1 - امام علی پس از اینکه از حق مسلم خود در رهبری جامعه اسلامی محروم ماند، برای حفظ

نظام نوپای اسلامی سکوت پیشه کرد. درعین حال، گوشه گیری هم در پیش نگرفت؛ او هرجا که

کاری خلاف موازین اسلام می دید، انتقاد می کرد و هرجا که از آن حضرت کمک می خواستند، آنان

را یاری می نمود تا اینکه مردم پس از خلیفهٔ سوم به سوی امام آمدند و یک صدا از ایشان خواستند

که حکومت را بپذیرد. امام وقتی حکومت را به دست گرفت، به سرعت دستور برکناری فرمانداران

فاسد و ظالمی همچون معاویه را داد و به برقراری عدالت در جامعه پرداخت.

 

نمونه ی از مبارزه امام حسن (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

2-امام حسن نیز مانند پدر بزرگوارشان، دستور جهاد علیه معاویه را صادر کرد. معاویه با صرف هزینه

های زیاد، توانست بیشتر فرماندهان سپاه امام را از نبرد با خود منصرف کند و با حیله ها و نیرنگ

های گوناگون، بسیاری از مردم را با خود همراه سازد. امام با سنجیدن شرایط، سرانجام صلاح را بر

آن دید که برخلاف میل خود، از جنگ دست بردارد و با معاویه قرارداد صلح امضا کند. در این قرارداد،

از معاویه تعهد گرفت که شیعیان و یاران امیرالمؤمنین را آزار ندهد و برای خود جانشین تعیین نکند؛

اما معاویه یکی پس از دیگری، بندهای قرارداد را زیر پا گذاشت و در آخر نیز، یزید را جانشین خود کرد.

 

 

نمونه ی از مبارزه امام حسین (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

3- امام حسین در زمان معاویه همان روش برادر بزرگوارش را، پیش گرفت و تا معاویه زنده بود )به مدت

ده سال( علیه او جهاد نکرد؛ ولی با انتقادهای شدید از معاویه مردم را آگاه می نمود. وقتی یزید به

حکومت رسید، امام روش خود را تغییر داد و متناسب با شرایط جدید، تصمیم گرفت زیر بار بیعت یزید

نرود و علیه وی قیام کند. رفتار و کردار یزید آن قدر از اسلام دور و بیگانه بود که امام حسین می

دانست اگر یزید را تأیید کند و او به حکومتش ادامه دهد، حقیقت اسلام نابود خواهد شد.

 

بررسی

سیره و روش امام حسن (ع) در صلح با معاویه و سیره و روش امام حسین( ع)  در قیام علیه یزید

را با یکدیگر مقایسه کنید و بگویید:

 

1- شخصیت معاویه و یزید چه تأثیری بر تفاوت عملکرد امام حسن (ع)و امام

حسین(ع) داشت؟

معاویه در ظاهر احکام اسلام را رعایت می کرد و مردم می پنداشتند او به اسلام پایبند است، به

همین دلیل امام حسن(ع) برای آشکار کردن دشمنی او با اسلام با او صلح کرد، اما یزید آشکاراقوانین

اسلام را زیر پا می گذاشت و به همین دلیل امام حسین (ع) علیه او قیام کرد.

 

2-     آیا اگر امام حسن(ع) در زمان حکومت یزید زندگی می کرد، با یزید بیعت می کرد؟

چرا؟

خیر ، زیرا امامان ما همگی یک شخص اند که در شرایط متفاوت قرار گرفته اند. اگر امام حسن(ع)

یا هر امام دیگری در زمان یزید بود، مانند امام حسین (ع) علیه او قیام می کرد، زیرا ظلم و فساد

یزید برای همه آشکار بود و به همین دلیل قیام علیه او واجب.

 

نمونه ی از مبارزه امام سجاد (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

 4-پس از شهادت امام حسین ، سرکوبی شیعیان و طرفداران اهل بیت به شدت آغاز شد.

گروهی از مردم کوفه که امام را همراهی نکرده بودند، از عمل خود پشیمان شدند و توبه کردند

و علیه یزید قیام کردند. قیام توّابین و سایر گروه ها سرکوب شد و بنی امیه هرکس را که احتمال

می داد طرفدار اهل بیت است، اذیت و آزار می کرد.

به همین جهت، امام سجاد در کنار گسترش معارف از طریق دعا، به تجدید حیات نهضت شیعیان

پرداخت، انسان هایی فداکار، معتقد و دارای بینش عمیق، تربیت کرد و بار دیگر با علاقه مندان اهل

بیت ارتباط برقرار نمود. به سبب همین اقدامات، بار دیگر تشیع به عنوان یک جریان بزرگ فکری و

سیاسی در جامعه حضور فعال پیدا کرد.

این گروه به دلیل توبه از گذشته خود، به توّابین یعنی توبه كنندگان مشهور شده اند.

 

 

نمونه ی از مبارزه امام باقر (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

5- در اثر فعالیت های امام سجاد و قوّت گرفتن مجدّد شیعیان و ضعف تدریجی بنی امیه، زمان

معرفی اسلام اصیل در دوران امام باقر فرا رسید و ایشان یک نهضت علمی و فرهنگی بزرگ را آغاز

کرد. اولین اقدام امام، تربیت شاگردان و دانشمندانی بود که بتوانند اعتقادات اهل بیت را در میان

مردم گسترش دهند. این اقدام به منزلهٔ پایه گذاری یک مدرسهٔ علمی بزرگ در مدینه بود که با توجه

به ظهور فرقه های گوناگون در جهان اسلام، اقدامی ضروری به شمار می رفت. در این مدرسهٔ

 علمی، معارف اصیل اسلامی تدریس می شد. درعین حال، امام پیوسته شایستگی حاکمان

غاصب و جبار بنی امیه را زیر سؤال می برد و نظر اسلام را دربارهٔ امامت و خلافت بیان می کرد.

 

نمونه ی از مبارزه امام صادق (ع) با حاکمان زمان خود رابیان کنید؟

6- در زمان امام صادق ناخشنودی نسبت به دستگاه بنی امیه به اوج رسیده بود. در این شرایط،

دو جریان علیه امویان فعالیت می کردند، یکی عباسیان و دیگری علویان. علویان، دوستداران اهل

بیت بودند. به همین جهت امام صادق مبارزه خود را علنی تر کرد و حتی قیام زیدبن علی، عموی

خود را تأیید نمودند. البته بر اثر اشتباهات مسلمانان و روی آوردن آنها به بنی عباس و پیروز شدن

بنی عباس بر بنی امیه، دوران اختناق و سخت گیری نسبت به علویان دوباره آغاز شد.

امام صادق در تمام دوران امامت خود، جهاد علمی امام باقر را ادامه داد و هزاران شاگرد در رشته

های مختلف معارف اسلام تربیت کرد.

 

نمونه ی از مبارزه امام کاظم (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟

7-زمان امام کاظم دورهٔ اختناق شدید بود، اما ایشان دست از مبارزه برنداشت و آن را به صورت

آشکار و مخفی، ادامه داد و به تربیت شیعیان پرداخت. آن امام، سال های طولانی را نیز در زندان ها

به سر برد تا اینکه به وسیلهٔ هارون در زندان به شهادت رسید.

 

نمونه ی از مبارزه امام رضا (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟ (سیاست هارون و

مامون در برابر امام رضا (ع) چه بود؟)

 

 8-بعد از شهادت امام کاظم ، امام رضا امامت و رهبری شیعیان را برعهده گرفت. ده سال از امامت

ایشان در دورهٔ هارون عباسی بود که دوران بسیار سختی محسوب می شد. با روی کار آمدن مأمون،

زمینهٔ فعالیت شیعیان بیشتر شد و بر تعداد علاقه مندان به امام افزوده شد. به طوری که مأمون برای

جلب امام و علویان به خود، به اجبار و زور امام را ولیعهد و جانشین خود معرفی کرد؛ اما بعدها به

خاطر ناکامی در نقشه های خود، امام را به شهادت رساند.

 

در دورهء پس از شهادت امامن رضا (ع) شرایط امامان چگونه بود؟

9-با شهادت امام رضا ، مرحلهٔ بسیار سختی برای شیعیان و علویان پدید آمد، به طوری که حتی

ارتباط معمولی و رفت و آمد به خانهٔ امام جواد نیز مشکل شد. امام هادی را به اجبار به سامرا که

مرکز خلافت بود، آوردند و در محلی که یک پادگان نظامی بود، منزل دادند و بالاخره در همین محل

به شهادت رساندند. امام حسن عسکری نیز در همین محل و به همین ترتیب به شهادت رسید. با

وجود همهٔ این سخت گیری ها، این سه امام بزرگوار، معارف بازمانده از پدران گرامی خود را حفظ

کردند و از طریق شاگردان به نسل های بعد رساندند و مانع نابودی مکتب اهل بیت شدند. به عنوان

یکی از منابع معرفتی شیعه است که توسط امام هادی بیان شده و یاران » زیارت جامعهٔ کبیره « ،

مثال آن امام برای ما شیعیان نقل کرده اند.این زیارت، که مانند یک درس امام شناسی است،

سبب شناخت بهتر امامت و ویژگی های ائمهٔ اطهار بوده است.

 

نمونه ی از مبارزه سه امام (ع) با حاکمان زمان خود را بیان کنید؟(راهکار امام جواد،

هادی ،وعسکری (ع) برای ارتباط با شیعیان چه بود و چه ثمراتی داشت ؟)

در این دوره بود که فعالیت وکلا و نمایندگان امام اوج گرفت. اینان افرادی بودند که از سوی امامان

به عنوان وکیل و نماینده آنان در شهرهایی که شیعیان حضور داشتند، منصوب می شدند. کار این

وکلا، ارتباط پیوسته با شیعیان و تعیین وظایف آنان بود. آنان مخفیانه خدمت امام می رسیدند و

پیام امام را به مردم می رساندند. تشکیل این نظام ارتباطی، مانع ازهم پاشیدگی شیعیان در

این دوره گردید. ارتباط از طریق وکیل، زمینه را برای غیبت امام عصر نیز آماده می کرد. در زمان

امامت امام عصر (عج) در دورهٔ غیبت صغری، امام چهار نایب خاص، به ترتیب یکی پس از دیگری

تعیین کرد که رابط میان ایشان و مردم بودند و چون مردم در دورهٔ قبل، ارتباط از طریق» وکیل «،

را یاد گرفته بودند، در این دوره هم به نایبان امام مراجعه می کردند. وقتی دورهٔ غیبت کبری

(طولانی) فرا رسید، این شیوهٔ ارتباط نیز قطع شد و رهبری و راهنمایی جامعه در شکل و قالب

دیگری ادامه یافت.

 

مقایسه

چرا ائمهٔ اطهار، روش های متفاوتی در برابر حاکمان زمان خود در پیش گرفتند؟ دلیل

این تفاوتشیوه و روش چه بود؟

چون شرایط زمانی مختلفی در دوره هر یک از امامان حاکم بود، لازم بود ائمه روش های متفاوتی

داشته باشند. این تفاوت ناشی از شرایط زمانی بود.

 

وظیفۀ ما در برابر پیامبر و امامان چیست؟

در چند درس گذشته، مروری کوتاه بر سیره و روش زندگی پیامبر اکرم و ائمهٔ اطهارداشتیم و با

مجاهدت و تلاش آنها برای هدایت مردم به رستگاری و سعادت و مبارزه با حاکمان ستمگرزمان

 خود، آشنا شدیم. در نتیجهٔ فداکاری های آن بزرگواران بود که دین اسلام تداوم یافت و پیام الهی

،یعنی قرآن کریم حفظ شد. اکنون،ما پیرو و شیعهٔ انسان هایی هستیم که جان و همهٔ زندگی

خود را برای نجات و رستگاری انسان ها، فدا کردند و به پیشگاه الهی رفتند. البته آنان هم اکنون

ناظر بر ما هستند و به پیروان خود می نگرند تا ببینند آنان چه می کنند. پس شایسته است به

گونه ای زندگی کنیم که سبب بدبینی دیگران نسبت به شیعیان نشویم و بدانیم که شیعه بودن

تنها به اسم نیست؛ بلکه اسم باید با عمل همراه باشد تا پیرو حقیقی پدید آید. امام صادق (ع)

خطاب به شیعیان خود فرمودند: « مایهٔ زینت و زیبایی ما باشید، نه مایهٔ زشتی و عیب «

 

برنامه ریزی

ائمهٔ اطهار از ما شیعیان خواسته اند به گونه ای زندگی کنیم که مایهٔ زیبایی آنان

باشیم؛ بگوییدبا چه برنامه ها و اقداماتی می توانیم به این هدف برسیم؟ و چه

کارهایی ما را از این مسیر دور می کند؟

کارهایی که ما را به زیبایی امامان می کند:

1- مطالعهء سیرهءزندگی پیامبر (ص) و اهل بیت(ع)

2- پیروی و دنباله روی از آن ها در همهء امور

3- حسن خلق داشتنبا دیگران

کارهایی کا مارا مایهء ننگ و زشتی اهل بیت(ع) می کند: 1- تنبلی و سستی

2- دوستی با دشمنان دین و تسلیم شدن در برابر آنان و برهم زدن وحدت مسلمانان

3- بد اخلاقی و بد رفتاری با دیگران

 


نظرات شما عزیزان:

محمد
ساعت16:41---4 اسفند 1396
جواب سوال شرایط امامان پس از امام رضا اضافی است.

پاسخ سلام در قسمت شیوه مبارزه امامان چیز اضافی نداریم منظورتان را دقیق بیان کنید.



محمد
ساعت16:38---4 اسفند 1396
جواب سوال مقصود امام از سلسله الذهب فقط بند اول است.

پاسخ:

سلام ادامه سوال بخاطر طولانی نشدن نوشته نشده است

و چرا به این نام مشهور است؟



نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:



:: موضوعات مرتبط: کلاس یازدهم، ،
نویسنده : محمد رضا تیموری
تاریخ : جمعه 6 بهمن 1396
زمان : 19:3


.:: This Template By : Theme-Designer.Com ::.